پایگاه پرستاران دانشگاه بقیه الله(عج)

ايجاد درد از طريق ضربه زدن، يكي از قديمي‌ترين راهكارها براي نجات جان افرادي بود كه دچار خواب يا اغماي عميق مي‌شدند. يكي از نخستين روش‌ها براي تنفس مصنوعي مصدومان اين بود كه براي ايجاد بازدم، فرد بيمار را به پشت مي‌خواباندند، سپس با فشار روي قفسه سينه، هوا را با فشار از ريه خارج مي‌كردند. پس از آن نيز بيمار را به پهلو مي‌خواباندند تا قفسه سينه آزاد شده، عمل دم انجام شود. سرانجام سال 1960 ميلادي، ماساژ خارج قلبي به عنوان راهكار كاهش مرگ و مير ناگهاني در خارج از بيمارستان‌هاي كشور آمريكا معرفي شد.

كيت و گراوسند اولين پزشكاني بودند كه سال 1788 ميلادي لوله‌گذاري داخل ريه را از طريق دهان و بيني به منظور احياي تنفسي بيماران انجام دادند. عمليات احياي قلبي ـ ريوي يكي از اقدامات اساسي براي نجات جان بيماراني است كه دچار ايست قلبي يا تنفسي مي‌شوند. سال 1966 ميلادي در كنفرانسي كه با همكاري انجمن قلب آمريكا برگزار شد، آموزش احياي قلبي، ريوي ـ كه با عنوان CPR از آن نام برده مي‌شود ـ براي همه كاركنان حوزه‌هاي بهداشت و درمان اجباري شد.

بنابراين آنچه در گذشته به عنوان روش برقراري مجدد تنفس درخصوص مصدومان و بويژه غرق‌شدگان و نجات جان آنها از خطر مرگ حتمي از آن استفاده مي‌شد، با گذشت زمان و پيشرفت علم پزشكي و مجهز شدن آن به ابزارهاي مبتني بر فناوري به عنوان روشي براي احياي بيماران مطرح شده است. ايست تنفسي اوليه در مدت زمان كوتاهي منجر به ايست قلبي مي‌شود و ايست قلبي نيز به ايست كامل تنفسي مي‌انجامد. اهميت اين موضوع به اين دليل است كه احتمال دارد چنين وضعيتي پس از گذشت 3 تا 5 دقيقه موجب آسيب دائمي مغز يا مرگ آن شود.

احياي قلبي ـ ريوي راهكار نجات بخشي است كه از طريق آن تنفس و گردش خون فرد آسيب‌ديده حفظ مي‌شود تا از نرسيدن مواد غذايي و اكسيژن به مغز و در نتيجه مرگ مغزي جلوگيري شود. اين راهكار حتي بدون نياز به وسايل و تجهيزات پزشكي امكان‌پذير است و انجام بموقع آن مي‌تواند جان بسياري از بيماران را از خطر مرگ نجات دهد. دكتر پيتر سانار ـ كه از او به عنوان پدر احياي تنفسي مدرن نام برده شده است ـ ايده تنفس دهان به دهان براي نجات جان مصدومان را در دهه 1950 ميلادي مطرح كرد كه امروزه به روش استاندارد احياي تنفسي مبدل شده است.