پایگاه پرستاران دانشگاه بقیه الله(عج)

ويتامين K: اين ويتامين داراي اشكال متفاوتي است و از منشاهاي مختلفي ناشي مي‌شود؛ از جمله ويتامين K1 كه در گياهان وجود دارد. در روده انسان تعدادي باكتري زندگي مي‌كنند كه نه تنها بيماري‌زا نيستند بلكه مولد ويتامين K2 هستند. آخرين شكل ويتامين K، ويتامين K3 بوده كه ماده اوليه‌اي براي توليد K2 است.

ويتامين K1 از قسمت اوليه روده باريك و با صرف انرژي جذب مي‌شود ولي ويتامين K2 و K3 از بخش‌هاي پايين روده باريك و روده بزرگ و بدون صرف انرژي جذب مي‌شوند. هر دو روش جذب، نيازمند صفرا و شيره لوزالمعده هستند. دوز بالاي ويتامين A رژيمي، جذب ويتامين K را مهار مي‌كند. برخلاف ساير ويتامين‌هاي محلول در چربي، ويتامين K به مقدار وسيعي ذخيره نمي‌شود.

مكانيسم اثر: ويتامين K براي حفظ وضعيت انعقادي بدن نياز است. اين ويتامين باعث توليد فاكتورهاي مورد نياز براي انعقاد خون است. داروي وارفارين با اثر اين ويتامين تداخل دارد. در مواردي كه فرد از ميزان زيادي وارفارين مصرف كرده است، از ويتامين K به عنوان پادزهر استفاده مي‌كنند. سطح بالاي ويتامين E اثرات ويتامين K را در توليد فاكتورهاي انعقادي در كبد مسدود مي‌كند.

دوز درماني و سمي: مقدار روزانه نياز به ويتامين K در حدود 150 ميكروگرم است. چون بيشتر بزرگسالان داراي رژيم غذايي هستند كه حاوي 500 ـ 300 ميكروگرم ويتامين K است، موارد كمبود اين ويتامين غيرشايع است. تقريبا 50 درصد ويتامين از رژيم غذايي و 50 درصد از سنتز باكتري‌هاي روده‌اي تأمين مي‌شود.

تابلوي باليني: كم‌خوني ناشي از تخريب گلبول‌هاي قرمز خون در نوزادان نارس و تخريب كليه، آسيب كبدي و خون‌ريزي لكه‌اي در بزرگسالان از اثرات مسموميت با دوز بالاي ويتامين K است. دوز بالاي 500 ميكروگرم روزانه، با ضايعات پوستي همراه است. مرگ و مير ناشي از مصرف دوز زياد ويتامين بندرت اتفاق مي‌افتد.

اقدامات درماني: قطع مصرف ويتامين K اولين اقدام است. بايد بيمار به اورژانس رسانده شود تا بررسي از نظر خطر خونريزي انجام شود.

به ياد داشته باشيد كه مصرف اين ويتامين به صورت خودسرانه بويژه در افرادي كه رقيق‌كننده‌هاي خوني مانند وارفارين مصرف مي‌كنند، مي‌تواند منجر به تداخل شود و اثر دارو را از بين ببرد.