پایگاه پرستاران دانشگاه بقیه الله(عج)

ويتامين آ هم در منابع حيواني (جگر و تخم‌مرغ) و هم در منابع گياهي (هويج و اسفناج) يافت مي‌شود. ويتامين آ در دستگاه گوارش به جريان خون وارد و به كبد منتقل شده و در آنجا ذخيره مي‌شود. كبد داراي 95 درصد از كل ويتامين آ بدن است. ويتامين آ براي بينايي لازم است و باعث حمايت از رشد استخواني مي‌شود. ميزان لازم روزانه ويتامين آ براي مردان 5000 و براي زن‌ها 4000 واحد است.

مسموميت با ويتامين A

زماني كه فردي ميزان زيادي از تركيبات طبيعي يا شيميايي داراي ويتامين آ را بخورد دچار مسموميت مي‌شود. اين ميزان بسته به هر فرد و مدت زمان مصرف، متفاوت است.

كودكان با مقادير بالاي300 هزار واحد و افراد بالغ با مقادير بالاي4 ميليون واحد مسموم مي‌شوند. زنان باردار نبايد بيش از 8000 واحد در روز مصرف كنند. در مواردي كه فرد مقادير كمتري از آنچه گفته شده را براي مدت طولاني مصرف كند، باز ممكن است دچار مسموميت شود.

در افرادي كه دچار مسموميت با اين ويتامين مي‌شوند علائم متفاوت است، اما مي‌توان هر يك از علائم سردرد، بي‌قراري، تاري ديد، از دست دادن اشتها، تغيير رنگ غيرطبيعي پوست، از دست دادن مو، خشكي پوست، خارش، زردي، درد استخواني طولاني‌مدت و افزايش بروز شكستگي را در انها ديد و بندرت ممكن است تشنج در آنها رخ بدهد.

در صورت برخورد با فردي كه اقدام به مصرف مقادير زياد دارو كرده است بايد وي را سريعا به اورژانس رساند. اگر بيمار استفراغ مي‌كند اين واكنش بدن مي‌تواند در دفع ويتامين مصرفي كمك‌كننده باشد، به شرط آن كه در يك ساعت ابتدايي مسموميت رخ بدهد.

درمان افزايش ويتامين آ بدن، بستگي به شرايط بيمار دارد. عموما وقتي كه مصرف ويتامين آ قطع شود، در طول يك دوره زماني چند روزه، علائم بيماري برطرف شده و نياز به اقدام خاصي نيست. در مواردي از مسموميت كه ناشي از مصرف مقدار زياد ويتامين به صورت يكباره است، بايد اقدام به دفع ويتامين از دستگاه گوارش كرد. به اين منظور شستشوي معده و تجويز ماده‌اي سياهرنگ به نام زغال فعال كه مي‌تواند ويتامين آ را به خود جذب كند، مفيد است. متأسفانه، براي اثرات سمي دارو پادزهري وجود ندارد.

دكتر بهروز هاشمي

متخصص طب اورژانس